BRONHIJALNA ASTMA
Bronhijalna astma je hronična bolest disajnih puteva
Bronhijalna astma je hronična bolest disajnih puteva koju karakterišu
• ponavljane epizode zviždanja u grudima,
• otežanog disanja,
• stezanja u grudnom košu i
• kašlja,
• posebno tokom noći ili u ranim jutarnjim satima.
Ove epizode mogu izazvati različiti okidači, kao što su :
• infekcije gornjih disajnih puteva ( naročito virusne),
• izlaganje aerozagadjenju
• izlaganje respiratornim alergenima (grinje, poleni drveća, trava i korova i dr.)
• hladan vazduh
• jaki mirisi
• jake emocije i stres
• fizička aktivnost.
Učestalost astme se razlikuje od zemlje do zemlje i kreće se od 1-18%
334 MILIONA LJUDI BOLUJE OD ASTME
Prema podacima iz 2014 godine se procjenjuje da 334 miliona ljudi širom svijeta boluje od astme.
Učestalost astme u SAD je 7,8% opšte populacije. Nažalost nemamo podataka za našu zemlju.
U preko polovine slučajeva prvi simptomi astme jave se u djetinjstvu i ranoj mladosti.
Dijagnoza se postavlja na osnovu:
- karakterističnih simptoma
- kliničkog pregleda
- dodatnih testova (spirometrija, bronhodilatatorni i/ili bronhoprovokativni test, serijsko mjerenje vršnog ekspirijumskog protoka, dokazivanje atopije)
Mjerenje vršnog ekspirijumskog protoka (PEF) se vrši u ambulantnim i kućnim
uslovima. Vrši se veoma jednostavnim i jeftinim aparatima peek-flow metrima.
Serijsko mjerenje PEF
Atopija se dokazuje izvođenjem alergoloških testova.
Prilikom ispitivanja pacijenata
obično se radi ubodni („prick“) kožni test
na inhalatorne alergene ili se mjeri nivo
ukupnog i specifičnih IgE antitijela u krvi.
Liječenje
Osnovni cilj liječenja bronhijalne astme je :
• da se smanje simptomi
• da se održi normalan nivo fizičke aktivnosti
• da se smanji rizik od budućih pogoršanja
• da se spriječi nastanak ireverzibilnih oštećenja plućne funkcije i
• da se spriječe neželjeni efekti lijekova.
Liječenje podrazumijeva partnerski odnos ljekara i pacijenta oboljelog od bronhijalne
astme.
Pacijente je potrebno edukovati o provocirajućim faktorima tzv. okidačima koji mogu
pogoršati astmu i o načinima kako da ih izbjegavaju ( izbjegavanje inhalatornih
alergena otvorenog i zatvorenog prostora, izbjegavanje nutritivnih alergena,
konzervansa, acetilsalicilne kiseline-ukoliko postoji preosjetljivost na nju itd.).
Potrebna je edukacija o načinu ishrane, redovnoj fizičkoj aktivnosti i održavanju
optimalne tjelesne težine. Ukoliko se uvedu lijekovi za redovno liječenje astme
potrebna je edukacija o pravilnoj tehnici korišćenja.